28 Mart 2014 Cuma

Ölüm bile durur saygıyla


100 YAŞINDA FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA GÜNLÜĞÜ
     Dağlarca, adeta “Beni sen yaşat” diye Ertan Mısırlı’’ya çocukluğundan başlayarak hayatının önemli dönemeçlerine ilişkin çarpıcı bilgiler vermiş. Özgün belgeler, mektuplar, fotoğraflar ve ilk kez yayımlanan
şiirler emanet etmiş. Okur bu kitapla, büyük şair hakkında bilinmeyen birçok şey öğreniyor.

     Doğumunun 100. yılında, “Fazıl Hüsnü Dağlarca Günlüğü”; “Ölümsüzler Günü” kitabıyla ünlü,”Eski Islık” kitabının şairi,”ölüme sözlü, hayata nişanlı bir kuşaktan geliyorum.” diyen, Ertan Mısırlı’nın kaleminden çıktı. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde kendi başına bir akım olarak görülen ve saf şiir içinde değerlendirilen Fazıl Hüsnü Dağlarca, kendi içinde çoğalan tanım ve izleklerle olağanüstü bir şiir dünyası kuran şairimizdir. Dağlarca, şiir birikimi açısından bütün bir değişim ve etkiler antolojisi gibidir.

     Ertan Mısırlı’nın ilk kitabına “Eski Islık” adını Dağlarca koymuştu. Bu kitabı “Eskimeyen Dağlarca”ya ithaf eden Mısırlı, 2012’de “Ölümsüzler Günü” kitabını 70. yıldönümü anısına “Rüştü Onur”a armağan etti. Aydınlanma savaşımızın ölümsüzlük bayrağını taşıyan, halkına ve yurduna sevdalı dizelerle doludur Ertan Mısırlı’nın kitapları. Kaynağı insan, halk, Anadolu olan, kavramlarına ihanet etmeyen, onlardan aldığı esinle yaşamın aydınlatılması ve güzelleştirilmesi kavgasını sürdürüşü yanında eğitimciliği, yurtseverliği, toplumculuğu, devrimciliği ve insan sevgisinde var olan bir şair.
     Dağlarca, adeta “Beni sen yaşat” diye Ertan Mısırlı’’ya çocukluğundan başlayarak hayatının önemli dönemeçlerine ilişkin çarpıcı bilgiler vermiş. Özgün belgeler, mektuplar, fotoğraflar ve ilk kez yayımlanan
şiirler emanet etmiş. Okur bu kitapla, büyük şair hakkında bilinmeyen birçok şey öğreniyor. Ertan Mısırlı, günlüğündeki 19 Mayıs 2009 tarihli yazısında “Dağlarca şiirin pisagorudur” saptamasına ekler: “Adanmış bir hayatın gerçek bir hayat olduğunu, onun dışındakilerin yaşar gibi yapmaktan öteye geçmediğini düşünmüşümdür hep. “Dağlarca Günlüğü”nde ilerledikçe anladım ki, bazen öyle düşünmeseniz de yaşadıklarınız, karşılaştıklarınız sizi öyle bir patikaya yönlendirir ki, artık o yolun yolcusu olmuşsunuzdur ister istemez…”

Devler zamanına tanıklık
     Kitap, Dağlarca’nın kişisel anılarını sunmakla kalmıyor, aynı zamanda Türkiye’nin saygın edebiyat ve düşün adamlarıyla yaptığı yazışmalarına da tanıklık etmemizi sağlıyor: Aziz Nesin, Cemal Süreya, Tahsin Saraç, Doğan Hızlan, Talât Halman, Enis Batur, Ali Gevgilili, Şakir Eczacıbaşı, İnci Asena, Lütfi Özkök, Sami Karaören ve diğerleri…
     Dağlarca evren-insan ilişkisini doğa izleğinde boyutlanan “Toprak Ana” kitabında bireyin varoluş uğraşını eksik etmemiştir. “Aç Yazı” (1951), “Samsun’dan Ankara”ya (1951), “İnönüler” (1951), “Sivaslı Karınca” (1953) kitaplarında ise milli kurtuluş mücadelesini, bu yurda bağlılığını şirin doruklarında öğreniriz. “Asu” (1955) arı bir Türkçeye yaslandığı döneminin başlangıcıdır. İnsanın yüceltilmesi, yaşamın sonsuzluk içindeki sürekliliği işlenirken us’la kavranan olgulara yer verir ve bilge bir imge yapısının içinden söylenir şiir. Destanları, şiirin toplumsal temelini ihmal etmeyen bir şairin doğal düşüncesi olarak yorumlamak gerekir.
“Çanakkale Destanı”ndaki dizeler örneğin: “öyle bir saldırdı ki erlerimiz, / Çıktı kemik etten / Düşman değil ölüm bile durdu korkuyla / Büyümüş, kocaman olmuş iskeletten”
     Fazıl Hüsnü Dağlarca’nınki gibi son derece geniş bir şiiri gelenek içinde bir yerde konumlandırmak ise güçtür. Onun şiiri, bazen Halk şiirinin bütün söyleyiş, ağız, şekil unsuruyla, bazen destan boyutlarında, bazen Divan şiirinin tasavvuf içlerinde dolaşan yapısıyla çeşitlilik içindedir. Batı şiirine birkaç örnek dışında uzak
duruşuyla şiirini bütün olanaklara açışını görmekteyiz. Şiirleri kendine has biçemiyle sürekli yatağını değiştirir. Onun söyleyişinde sözcükleri, en az ek almış biçimleriyle kullanmanın sonucunda ulaştığı yalınlık söyleyiş gücünün doruğudur. Yaşam algısını kendi olağanlığının veya ayrıntıya boğulmuş yapısının dışında ifadeye sokar.

Anların izinde
     Ertan Mısırlı, 1958’de Zonguldak-Çaycuma’da doğar. 1984’te “Bir Yağmur Zamanı Kırık Dökük Şiirler” adını verdiği dosyasıyla “Akademi Kitabevi Şiir Ödülü’ne katılır. 1999’da, adını Dağlarca’nın koyduğu “Eski Islık”, Hera Yayınları Şiir Dizisi’nde; 2003’ te “Ölüm Beyaz Gölge”, An Yayınları’ndan çıkar. “Ölümsüzler Günü” 2012 Cemal Süreya Şiir Ödülü’nde ‘Seçici Kurul Özel Ödülü’nü kazanır. Şairler ve kitapları üzerine yazdığı yazılarını “Hayal Yazıları” adlı bir dosyada toplamakta. “İlhan Berk’in Gizli Odası” adlı İlhan Berk’le ilgili yazılardan ve fotoğraflardan oluşan bir çalışması ile Fazıl Hüsnü Dağlarca’ya ithaf ettiği “Ney Bahçesi” adını verdiği, “Dağlarca’ya Dörtlükler” başlığıyla bir şiir kitabı hazırlamakta. Şiirleri ve yazıları Varlık, Argos,
Uç, Esmer, Hayal ve Şiirden dergilerinde yer alan Mısırlı Türkiye Yazarlar Sendikası yönetim kurulu üyesi.
     Okur bu kitapla, Ertan Mısırlı’nın belgeleriyle büyük şair Fazıl Hüsnü Dağlarca hakkında bilinmeyen birçok şeyi ilk kez öğreniyor. Ertan Mısırlı’nın dileği belki de tüm bu yazdıklarının eskimeyen şairler gibi ölümsüzleşmesi. “Sen, beni benden çok yaşa ve yaşat” çünkü hayat bizi yokluğumuzla baş başa bırakmıyor o, tanrılara ve ölümsüzlere özgüdür: “Ölüme sözlü, hayata nişanlı bir kuşaktan geliyorum; ölümü çok erken keşfeden bir coğrafyadan. Yıkıntılar arasında kurtarılmayı beklediğim; yaşamdan kayıp düştüğümü duyumsadığım anların izidir. ‘Ölüm Beyaz Gölge’de yaşamdan kayıp düşmek değil; ağırlıktan bakmak gibi bir
şeyi anlatmak istiyorum. Bir yandan da, hayatı ya öldüreceksin onu terk edeceksin, ya da onunla sevişeceksin
diye mırıldanıyorum. Kafka’nın ifadesiyle. “... Ben de bu yalnızlık notlarını imha etmek gücünü kendimde bulamadığım için basılıyor bunlar...”
     Dağlarca 2014’de 100 yaşına girdi. “Fazıl Hüsnü Dağlarca Günlüğü” şiirden, hayattan yazıya, dilden
düşünceye uzanan, ezgili, hüzünlü, coşkulu, açık uçlu belgelerle kişisel zamanın içinde onunla yapılan yolculuk. Fazıl Hüsnü Dağlarca’yı bu kitapla yeniden derin bir saygıyla anıyoruz.


-------------------
İndirimli satın almak için tıklayın;